Rode panda - GaiaZOO (2024)

In de afgelopen 20 jaar nam het aantal rode panda’s met 20% af. Niet alleen in Nepal, maar ook in India. Nu zijn er nog maar zo’n 2.500 over. Dat lijkt veel, maar ze leven verspreid over 400 kleine bosgebiedjes, met in elk bosje maar een aantal panda’s. Slechts 30% van de gebieden waar rode panda’s leven ligt in beschermd gebied.

Door bosaanplant behoudt de rode panda in Nepal zijn leefgebied.

Verdwenen bos…
Het leefgebied van de rode panda wordt steeds kleiner. De belangrijkste oorzaken zijn landbouw, wegen, mijnbouw, elektriciteitsleidingen en steden. Ook vee vormt een belangrijke bedreiging. Het vee zoekt voedsel in het bos. Ze eten ook bamboe en trappen het plat. Bovendien oogsten boeren bamboe veelvuldig om te gebruiken als veevoer. Daardoor blijft er onvoldoende over voor de panda’s, terwijl hun menu 98% uit bamboe bestaat…

Herdershonden tot slot kunnen ernstige ziektes overdragen en doden geregeld rode panda’s. Als oplossing biedt RPN gratis vaccinaties tegen hondsdolheid aan. Daardoor werden al duizenden loslopende honden ingeënt. Dit helpt niet alleen rode panda’s maar ook andere wilde dieren én mensen, die eveneens vatbaar zijn voor hondsdolheid.

Boswachters
Lokale bewoners weten vaak veel van het gebied waar ze in leven en werken. Zo weten de bergbewoners van Nepal veel van de bossen waar rode panda’s leven. Red Panda Network ziet in hoe belangrijk deze kennis is voor de bescherming van de panda. Daarom heeft ze lokale mensen opgeleid tot zogenaamde Forest Guardians. Inmiddels zijn er al 100 van deze boswachters actief. Zij gaan dagelijks op pad om illegale activiteiten en verstoring in het bos te signaleren.

Het terrein waarin de Forest Guardians patrouilleren is erg onherbergzaam. In 2017 heeft het Gaia Nature Fund een EHBO training en EHBO-sets gesponsord, waardoor de boswachters veiliger te werk kunnen gaan.

Het Forest Guardian programma is niet alleen belangrijk voor de rode panda, maar ook voor de bevolking. Dankzij dit werk kunnen de 100 boswachters hun gezinnen onderhouden!

Ook andere Europese dierentuinen die rode panda’s hebben steunen de werkzaamheden van de Forest Guardians. Deze samenwerking verloopt op basis van het Europese managementprogramma EEP voor de rode panda.

Stroperij
Hoewel de rode panda in Nepal een beschermde diersoort is, worden er de laatste jaren juist steeds meer gedood. Stropers zijn uit op hun mooie vacht. Waar de gedode dieren heen gaan is niet duidelijk.

Red Panda Network heeft speciale antistroperij teams opgeleid. Zij verwijderen strikken om nog meer dode panda’s te voorkomen. Tegelijkertijd probeert RPN de smokkelroute bloot te leggen.

Bomen planten
Red Panda Network wil de panda haar leefgebied teruggeven. Daarom heeft ze samen met de lokale bewoners boomkwekerijen aangelegd. De jonge boompjes worden in pandagebieden aangeplant. Vooral veel vrouwen zijn hierbij actief. Sinds 2015 werden al 600.000 boompjes geplant! Via speciale hekwerken worden de boompjes beschermd tegen grazend vee.

Als de boompjes groter worden, kunnen rode panda’s er voedsel, schuil- en slaapplekken vinden. Bovendien vormen deze nieuwe bossen een belangrijke verbinding tussen bosrestanten. Ook wordt er bamboe geplant en waterpoelen aangelegd. Dankzij deze activiteit van RPN werden al veel kale gebieden omgezet tot nieuw bos, maar er is nog steeds veel nieuw bos nodig.

Wist je dat GaiaZOO alle CO2-uitstoot van haar medewerkers op basis van woon-werk verkeer compenseert middels aanplant van nieuw bos voor de rode panda? Dit betekent duizend boompjes per jaar!

Leren om van te houden
Voor ons is de rode panda een kernsoort in de biodiversiteit hotspot van de Nepalese bergbossen. Maar veel inwoners van Nepal hebben hem nog nooit gezien. De panda leeft immers een verscholen bestaan. Daarom geeft RPN op lokale scholen speciale pandalessen. Zo leert de jeugd hun bijzondere rode panda kennen. En als je weet hoe mooi hij is, wil je toch niets liever dan hem in zijn de natuurlijke omgeving behouden!

Dankzij de inzet van Nepals grootste filmster, die online en op de radio veel over de rode panda vertelt, weet RPN met haar educatie 100.000 mensen te bereiken. Zo krijgt de rode panda een warm plekje in de harten van de Nepalese bevolking. Het feit dat jaarlijks tientallen dorpen de International Red Panda Day vieren is daar een mooi bewijs van!

In 2016 is de donatie van het GNF gebruikt om het educatieprogramma op 28 Nepalese basisscholen verder uit te breiden.

Mensen helpen
De menselijke bewoners in en rond het leefgebied van rode panda’s hebben het bos nodig. Ze sprokkelen en kappen er hout, laten hun vee er grazen en jagen op dieren voor de vleesvoorziening. Zo verdwijnt er (vaak onbedoeld) bos en verliezen rode panda’s hun leefgebied.

Red Panda Network helpt de lokale bewoners om minder afhankelijk te worden van de producten uit het bos. Bijvoorbeeld door de traditionele hout gestookte fornuisjes te vervangen door duurzame kooktoestellen, of door ecologische landbouw te ondersteunen. Dat helpt niet alleen de panda’s, maar verbetert bovendien de levensstandaard van de menselijke bergbewoners.